طراحی الگوی عوامل درون‏سازمانی مؤثر بر موفقیت سازمان‏های پژوهش و فن‏آوری در ایران (مورد مطالعه: جهاد دانشگاهی)

در سیر تکامل سیاست‏گذاری علم، فن‏آوری و نوآوری، چارچوب¬های نظری مختلفی تجربه شده است که تکامل‏یافته‏ترین آن‏ها، رویکرد نظام نوآوری است. نظام نوآوری هر کشور در برگیرنده‏ی نهادهایی است که در فرایندی تعاملی عملکرد نوآورانه‏ی یک کشور را تعیین می‏کنند. در نظام نوآوری هر کشور سازمان¬های پژوهش و فن‏آوری نقش قابل توجهی در ایجاد و حمایت از توسعه‏ی فن‏آوری بر عهده دارند. این سازمان¬ها نقش حلقه‏ی واسط را بین دانشگاه، صنعت و دولت ایفا می‏کنند و بخش مهمی از زیر‏ساخت‏های توسعه‏ی علم، فن‏آوری را و نوآوری تشکیل می‏دهند. اغلب کشورها از چنین سازمان‏های مستقل، عمومی یا نیمه‏دولتی، مأموریت‏گرا (به شکل شفاف یا تلویحی) و غیرشرکتی که تحت حمایت مالی دولتند و در عین حال به دنبال جذب مشتریان دیگر نیز هستند، برخوردارند. هدف این مقاله ارائه‏ی الگوی عوامل مؤثر بر موفقیت جهاد دانشگاهی به مثابه یک سازمان پژوهش و فن‏آوری ملی است. به همین منظور پس از مرور ادبیات پژوهش و مصاحبه با خبرگان، الگوی مفهومی تدوین و سپس با استفاده از تکنیک‏های تحلیل عاملی و مدل‏سازی معادلات ساختاری مدل نهایی ارائه شد. طبق نتایج کسب‏شده از این پژوهش، مشخص شد که تمام مؤلفه¬های شناسایی‏شده در ادبیات پژوهش در موفقیت سازمان¬های پژوهش و فن‏آوری مؤثرند و از میان عوامل درون‏سازمانی، موفقیت یک سازمان پژوهش و فن‏آوری ملی (مانند جهاد دانشگاهی) بیش از هر چیز تحت تأثیر فرهنگ سازمانی است.